Witaj na blogu Prawa Małego Człowieka! Znajdziesz tu mnóstwo ciekawych i życiowych przypadków dotyczących praw dzieci oraz rodziców, proste wyjaśnienia dla zawiłych czasem przepisów, z którymi stykasz się niemal codziennie już od pierwszego dnia ciąży oraz przykładowe rozwiązania konfliktowych i pełnych napięcia sytuacji z instytucjami. Kiedy bronisz swojego dziecka, uzbrój się w wiedzę o jego – i swoich, jako opiekuna! – prawach i spraw, by otoczenie stało się przyjazne dla małego człowieka!
Rozpoczął się okres wakacyjny. Szkoły zamknięte, świadectwa rozdane, przerwy urlopowe w przedszkolach zaplanowane. Nadszedł czas odpoczynku i relaksu – w każdym razie… teoretycznie. Jest to czas, w którym warto głośno mówić o jednym z często bagatelizowanych praw małego człowieka – czyli o prawie do wypoczynku i do zabawy.
Wakacje zbliżają się wielkimi krokami. Każdy rodzic wie, że wyjazd z dziećmi to ogromny wysiłek logistyczny a także sporo niespodzianek. W tym poście chciałabym wskazać na kilka istotnych kwestii, o których warto pamiętać przed wyjazdem na urlop – w kraju i za granicą.
Mały Pacjent, o którego prawach przeczytacie w tym wpisie, to dziecko, czyli osoba niepełnoletnia poniżej 18. roku życia. Mały Pacjent ma prawo do korzystania z większości praw przysługujących dorosłym, czyli: prawa do świadczeń zdrowotnych, prawa do informacji o stanie zdrowia, informacji o proponowanych metodach leczenia, prawa do wyrażenia zgody na udzielanie świadczeń zdrowotnych, prawa do zachowania tajemnicy lekarskiej, prawa do poszanowania intymności i godności, prawa do dostępu do dokumentacji medycznej, prawa do poszanowania życia rodzinnego i prywatnego czy prawa do opieki duszpasterskiej. Jednak istnieją też pewne specyficzne uwarunkowania i prawa, których nie mają osoby dorosłe.
W czasie wojny prawa człowieka i prawa dziecka są łamane. To fakt. To jednak dorośli są odpowiedzialni za to, aby był pokój i aby dzieci nigdy nie uczestniczyły w wojnie. Tak, jak naszym obowiązkiem jest ochrona dzieci przed chorobami, wypadkami na drodze, przemocą czy zagrożeniami ze strony pedofili, tak samo jesteśmy odpowiedzialni za ochronę najmłodszych przed efektami eskalacji nienawiści, przed działaniami wojennymi, a przede wszystkim – przed ich uczestnictwem w wojnie.
Analizując wszelkie kwestie związane z prawami małego człowieka, musimy ustalić granicę, gdy dziecko zmienia się w dorosłego. Czy jest jedna taka granica? Określona data? Może urodziny?
Kiedy rozejrzymy się wśród znanych nam dzieci, z dużym prawdopodobieństwem okaże się, że znamy chociaż jedno dziecko z niepełnosprawnością. W Polsce, jak wynika ze statystyk publikowanych przez GUS, ok. 3% dzieci w wieku do 15 lat to dzieci z niepełnosprawnościami. A zatem: troje dzieci na 100 w Polsce zmaga się nie tylko z problemami dotyczącymi ogółu dzieci, ale także z dodatkowymi, wynikającymi z niepełnosprawności. Dzieci z niepełnosprawnościami są szczególnymi podmiotami praw. Niezbędna jest ich szczególna ochrona. […]
W ostatnich dniach trudno myśleć o czymkolwiek innym niż wojna. A jeśli komuś bliski jest los dzieci i zastanawia się nad prawami małego człowieka, to nie może nie zadawać sobie tego jednego pytania: jakie mają prawa małoletni, którzy aktualnie przekraczają polską granicę? A także: w jaki sposób te prawa zabezpieczyć?
W ostatnich dniach głośny był wyrok wydany przez Naczelny Sąd Administracyjny, w którym NSA uchylił zarówno wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego oraz poprzedzające go decyzje organów administracji, w których odmawiano dokonania transkrypcji (czyli wiernego i literalnego przeniesienia treści zagranicznego aktu urodzenia do polskich ksiąg stanu cywilnego) aktu urodzenia dziecka urodzonego w Kanadzie, które w akcie urodzenia wpisanych miało dwóch ojców, z których jeden jest obywatelem Polskim.
Autoekspresja jest swobodną ekspresją myśli i uczuć, która dokonuje się przy pomocy werbalnych i niewerbalnych zachowań. Szczególnie dla starszych dzieci oraz młodzieży w okresie dojrzewania autoekspresja jest szczególnie istotna dla rozwoju.
Nie lubimy i nie chcemy myśleć o śmierci. Jednak czasem warto zastanowić się, jakie mogą być prawne konsekwencje śmierci: naszej, naszego małżonka czy partnera albo naszych rodziców. Jako prawniczka zawsze radzę moim klientom rozważyć choć przez chwilę, co stanie się w takiej sytuacji; przemyśleć, czy nie byłoby warto spisać testamentu, ustalić, kto jest ich spadkobiercą ustawowym, a kogo chcieliby zabezpieczyć w razie swojej śmierci. Pomyśleć o swoich dzieciach w aspekcie prawa dziecka do dziedziczenia.
W swojej karierze radczyni prawnej wciąż zadziwia mnie, jak często różne instytucje nie przestrzegają praw dzieci. Zabezpieczone są one przecież mnóstwem przepisów – dotykających rzeczy ważnych, np.: prawa do intymności, praw ucznia, praw małego pacjenta, praw do wizerunku, ale też mniej widocznych na co dzień, jak dziecięce prawa autorskie, prawa do stowarzyszania się czy prawa… do wiary w magię!
Wiele najtęższych umysłów przez dziesiątki lat głowiło się nad tym, w jaki sposób ochronić tych najsłabszych, którzy są całkowicie zależni od dorosłych i nie mają pojęcia o tym, czym są kodeksy, sądy, adwokaci i paragrafy. Najwspanialsi prawnicy, pełni miłości i szacunku do dzieci, stworzyli zbiory obowiązujących zarówno na świecie, jak i w Polsce praw, czego dowodem jest przede wszystkim Konwencja o prawach dziecka. Dodatkowo najmłodszych Polaków chronią m.in. zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej czy Kodeksu rodzinnego, poszczególne ustawy i akty prawne, a także statuty placówek i regulaminy organizacji. Wciąż jednak to od nas – dorosłych – zależy, czy prawa małego człowieka będą przestrzegane i respektowane, a dzieciństwo pozostanie wolne od trosk i zbędnych ograniczeń.
Dowiedz się więcej o mnie i zapoznaj się z wpisami na temat praw dzieci, które dla Ciebie przygotowałam. Koniecznie zajrzyj też do Kącika rodzica, z którego dowiesz się m.in., jakie prawa i obowiązki przysługują Ci z tytułu bycia opiekunem prawnym dziecka w pracy, podróży, u lekarza i w wielu innych, codziennych sprawach. Zajrzyj też na moje media społecznościowe i bądź na bieżąco!
